Đồ thị hình nến Nhật Bản – Japanese Candlestick Charting Techniques – Steve Nison (12)
DOJI
Một doji là một thân nến có giá mở và đóng là như nhau. Những ví dụ về doji trong hình 8.1 đến 8.3. Doji là một chỉ báo đảo chiều quan trọng
1. SỰ QUAN TRỌNG CỦA DOJI :
Một phiên doji hoàn hảo có cùng giá mở và giá đóng, tuy vậy có tính linh hoạt nào đó tới quy tắc này. Nếu giá mở và đóng chênh lệch ít, có thể vẫn còn được nhìn nhận như một doji. Một kỹ thuật dựa vào hoạt động thị trường gần đây. Nếu thị trường ở một thời điểm quan trọng, hoặc ở cuối một xu hướng tăng/giảm, hoặc có kỹ thuật khác đưa ra một sự báo động, thì sự xuất hiện của một doji càng quan trọng. Một doji có thể là một cảnh báo quan trọng và tốt hơn là nên cẩn thận với một cảnh báo (có thể sai) hơn là lờ đi một cảnh báo đúng. Lờ đi một doji, với tất cả những sự liên quan của nó, có thể sẽ nguy hiểm. Doji là một tín hiệu thay đổi xu hướng rõ ràng. Tuy nhiên, khả năng có thể đúng của một sự đảo chiều xu hướng được tăng thêm nếu những thân nến kế tiếp xác nhận tiềm năng đảo chiều của doji. Những phiên doji là quan trọng chỉ trong những thị trường không có nhiều doji. Nếu có nhiều doji trên một biểu đồ cụ thể, thì không nên nhìn sự xuất hiện của một doji mới trong thị trường đó như một sự phát triển đầy ý nghĩa. Đó là lý do tại sao các nhà phân tích thường không sử dụng biểu đồ intra-day với khung thời gian nhỏ hơn 30 phút, vì với khung thời gian nhỏ nhiều thân nến sẽ trở thành doji hoặc gần doji.
2. DOJI Ở NHỮNG ĐỈNH
Doji được ưa chuộng bởi khả năng báo hiệu những đỉnh của thị trường của chúng. Điều này đặc biệt đúng sau một thân nến trắng dài trong một xu hướng tăng (hình 8.4). Lý do cho khả năng đảo chiều của doji bởi vì một doji tiêu biểu cho sự do dự. Sự do dự, không chắc chắn, hoặc sự dao động của những người mua sẽ không duy trì một xu hướng tăng. Nó lấy đi sự tin tưởng của những người mua trong việc duy trì xu hướng giá.
Tuy vậy, trong khi doji rất có khả năng báo hiệu những đỉnh, dựa vào sự từng trải, chúng lại để mất tiềm năng đảo chiều trong những xu thế giảm sút. Lý do có thể là một doji thể hiện một sự cân bằng giữa mua và bán bắt buộc. Với những người tham gia thị trường hai chiều, thị trường có thể rơi vì trọng lượng của chính mình. Do đó, một xu hướng tăng có thể đảo chiều nhưng một xu hướng giảm có thể tiếp tục sự xuống giá của nó. Vì thế doji cần nhiều sự xác nhận hơn để báo hiệu một đáy hơn là chúng làm với một đỉnh. Điều này được khảo sát trên hình 8.5. Trong hình 8.5, sau doji 1, xu hướng tăng của Bonds thay đổi thành đi ngang trong 1 dải hẹp. Đỉnh thị trườngở doji 2. Doji 2 là một long-legged doji (doji chân dài). Một doji chân dài có nghĩa một doji với một hoặc hai bóng rất dài. Doji chân dài thường là những dấu hiệu của một đỉnh thị trường. Chúng ta có thể thấy việc doji 1 và 2 sau những xu hướng tăng là quan trọng như thế nào trong việc chỉ ra một sự đảo chiều xu hướng (31 tháng mười doji xuất hiện giữa một dải hẹp và do vậy mà nó không quan trọng). Sau mỗi đợt giảm giá, doji 3, 4, 5, 6, và 7 xuất hiện. Tuy thế, những doji đó không phải là những sự đảo chiều. Thị trường vẫn còn tiếp tục xuống sau khi chúng xuất hiện. Chỉ khi doji 8 và 9 hình thành một đáy đôi (a double bottom), đó là một sự đảo chiều xu hướng (mặc dù chỉ là tạm thời). Như vậy có thể thấy là ít yêu cầu cho sự xác nhận của một sự đảo chiều ở đỉnh bởi một doji hơn là cho một sự đảo chiều ở đáy. Hình 8.6 thể hiện quá trình tăng giá bắt đầu từ giữa năm 1987, đưa cho dấu hiệu đầu tiên của sự hiệu chỉnh với doji 1. Cảnh báo khác đã được thể hiện với doji 2, vài tháng sau. Mẫu hình hanging man sau doji 2 xác nhận đỉnh. Một quá trình tăng nhẹ chấm dứt cuối năm 1989 ở doji 3. Hình này làm ví dụ cho sự xác nhận sau một doji làm tăng thêm thành công cho một sự đảo chiều xu hướng. Thân nến trắng, xuất hiện một tháng sau doji 1, không xác nhận đỉnh ở doji 1. Sự xác nhận giảm giá chỉ đến sau doji 2. Sau doji 2, sự xác nhận này thể hiện qua mẫu hình hanging man và sau đó là 1 thân nến đen dài. Sự xác nhận doji 3 như một đỉnh thể hiện qua thân nến đen dài sau đó. Hình 8.7 cho thấy ba doji, từng cái sau một xu hướng tăng. Doji 1 báo hiệu một đỉnh phụ. Doji 2 không chỉ ra chính xác một sự đảo chiều, nhưng nó được xác nhận bởi một ngày tiếp theo giảm giá. Doji 3 thì quan trọng hơn hai doji trước khi nó đi sau một đợt của ba thân nến trắng dài và nó hình thành một mẫu hình harami cross. Doji 3 nhấn mạnh rằng xu hướng tăng giá trước đó có thể kết thúc. Khi nó xuất hiện, những người mua cần phải bảo vệ những khoản lợi nhuận. Điều này có nghĩa rằng họ cần phải dừng trạng thái mua, đặt những lệnh dừng để bảo vệ, và/hoặc chuẩn bị trạng thái bán. Vào ngày tiếp theo, thị trường bị bán rõ ràng về phía đóng cửa. Hoạt động này giúp đỡ xác nhận rằng cái nhìn căn bản về xu hướng tăng giá trước đó đã kết thúc.Thị trường sau đó không rõ xu hướng hơn 1 tuần sau. Một mẫu hình giống evening star sau đó xuất hiện. Đó không phải là một mẫu hình evening star lý tưởng khi phần ngôi sao không tạo ra khoảng trống với thân nến trắng dài trước nó, tuy thế nó báo trước một đỉnh.
3. DOJI SAU MỘT THÂN NẾN TRẮNG DÀI
Hình 8.8 cho thấy rằng một doji sau một thân nến trắng dài, đặc biệt sau một xu hướng tăng giá kéo dài, thường cảnh báo trước là rất gần một đỉnh. Hình này có ba ví dụ về khái niệm này:
3. DOJI SAU MỘT THÂN NẾN TRẮNG DÀI
Hình 8.8 cho thấy rằng một doji sau một thân nến trắng dài, đặc biệt sau một xu hướng tăng giá kéo dài, thường cảnh báo trước là rất gần một đỉnh. Hình này có ba ví dụ về khái niệm này:
- Trong tháng tám 1989, một doji đi theo hai chân nến trắng dài. Sau doji 1, xu hướng tăng giá trước đó (bắt đầu với một mẫu hình hammer tăng giá từ 22 tháng tám) đã chuyển thành đi ngang (side way).
- Doji 2, trong đầu tháng mười một, đi sau một thân nến trắng dài. Khi doji này nảy sinh, sự tăng giá trước nó chấm dứt. Trong một vài ngày, Dow có rơi xuống dưới mức thấp ở cuối tháng mười.
- Trong vài tuần cuối năm 1989, Dow có một đợt tăng mạnh đẩy giá lên trên mức 2800. Hãy nhìn vào sự xuất hiện của doji 3. Thực tế doji này đến sau một thân nến trắng dài có nghĩa rằng những người mua, điều khiển ngày trước (được chứng minh bởi thân nến trắng dài) đã mất điều khiển. Thân nến đen ngày sau tăng thêm xác suất thị trường đã tạo đỉnh. Nó cũng hoàn thành một mẫu hình evening doji star.
Hình 8.9 minh họa một sự tăng giá có mức độ bắt đầu với một thân nến giống với the hammer vào giữa tháng ba (bóng dưới không đủ dài mà cũng không là thân nến đủ nhỏ để là một hammer), lên đến cực điểm với một doji sau một nến trắng dài. Ngày doji này cũng là phần ngôi sao của một mẫu hình evening doji star. Một mẫu hình hammer “lý tưởng” vào ngày 6 tháng tư chấm dứt xu hướng giảm giá.
Hình 8.10 minh họa một xu hướng tăng chấm dứt với một doji đi sau một thân nến trắng dài. Hình 8.11 chỉ ra rằng một quá trình tăng giá bắt đầu với the hammer vào 19/4. Nó chấm dứt vào 23/4 khi một doji xuất hiện sau một thân nến trắng dài.